احیای روابط تهران و قاهره برای منطقه سودمند است

ايران و مصر قبل و بعد از پيروزي انقلاب روابط پر فراز و نشينی را تجربه كردند و در مقاطعی بروز برخي از اتفاقات و تحولات باعث كدورت ميان دو كشور و اتخاذ تصميماتی مبنی بر قطع روابط سياسي شده است. با اين وصف، نقش و جايگاه هر دو كشور در منطقه غرب آسيا و همچنين جهان اسلام حاكي از تاثيرگذاری هر دو كشور بر تحولات منطقه‌ای و بين‌المللی است و  از اين رو كارشناسان سياست خارجي بر اين باورند كه در صورت عزم تهران و قاهره براي برقراری روابط دوباره و ارتقاي آن در سطح همكاري‌های سياسی، سياست خارجی، فرهنگی و اقتصادی، منطقه شاهد اتفاقات و رويدادهای مثبت خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قاسم محبعلی  مديركل پيشين خاورميانه وزارت امور خارجه در گفت و گو با جام‌جم آنلاين با اشاره جايگاه مصر در جهان عرب و دنيای اسلام خاطرنشان كرد: در طول دهه‌های گذشته مصر نقشی كليدی در منطقه غرب آسيا داشته و تا مدتها رهبری جهان عرب را به عهده داشت و اگرچه حداقل از دو دهه گذاشته با توجه به ارتقای جايگاه عربستان در بين كشورهای  عربی تا حدودی اين جايگاه متزلزل شده اما با اين وصف همچنان بايد مصر را يكي از مهم‌ترين كشورهای جهان عرب دانست.

وي با اشاره به پيشينه روابط ايران و مصر گفت: وجود رقابت ميان تهران و قاهره در پيش از انقلاب و همچنين بروز تحولاتی در عرصه سياست خارجي مصر بويژه در مقطعی كه پيمان كمپ ديويد منعقد شد باعث تيرگی روابط جمهوری اسلامی ايران و مصر شد و اين روند در مقاطعی از دهه گذشته همچنان تدوام پيدا كرد. در عين حال سرعت رخدادها و تحولات سياسی و همچنين شرايط منطقه‌ای باعث شد كه مقامات دو كشور زمينه را براي فراهم آوردن مقدمات براي برقراري روابط مجدد سياسی مناسب ببينند.

اين كارشناس حوزه روابط بين‌الملل در عين حال تصريح كرد: نبايد تصور كرد كه تصميم دو كشور براي برقرار روابط سياسی بدون چالش باشد. به هر صورت ميان تهران و قاهره مسائل حل نشده‌ای وجود دارد كه بايد به مرور و در جريان بحث و گفت و گو‌های طرفينی اين موضوعات مورد بحث و بررسی قرار گيرد و براي حل آنها چاره انديشی شود.

محبعليی تمايل مصر براي شروع بحث و گفت و گو‌های طرفينی را ناشي از تحولات جديد در عرصه منطقه‌ای دانست و گفت: در دوره جديد تعاملات سياسی ما با كشورهای خليج فارس در حال بازسازي است و اين مساله بر روابط ايران با ساير كشورهای عربي بويژه مصر هم تاثير گذاشته است.

اين كارشناس حوزه سياست خارجی خاطرنشان كرد: كشور مصر وزنه مهمی در بين كشورهای منطقه غرب آسيا است و با جهان عرب روابط پايداري دارد و از اين جهت تجدد روابط سياسی ميان تهران و قاهره مي‌تواند باعث گسترش تعاملات ميان ايران با كشورهايی مثل عربستان، عراق، الجزاير، مراكش و مغرب شود.

وی با اشاره به پيوندهای مشترك تاريخي و فرهنگی ميان ايران و مصر تاكيد كرد: وجود اين پيشينه تاريخی مي‌تواند زمينه بسط روابط فرهنگی را ميان دو كشور فراهم كند.

محبعلی درباره توسعه روابط اقتصادی تهران و قاهره گفت: مصر زمانی قلب جهان عرب بود و اگر چه در شرايط كنونی اين جايگاه تضعيف شده اما با توجه به جمعيت بزرگي كه دارد و روند رو به رشدی را در عرصه اقتصادي در پيش گرفته است. از اين رو مي‌توان پيشبينی كرد كه در صورت رفع موضوعات چالش برانگيز ميان دو كشور و جديتي كه تهران و قاهره براي بسط روابط سياسی نشان خواهند دارد اين دو كشور مهم در حوزه غرب آسيا با بسط تعاملات سياسي، اقتصادی، فرهنگی باعث ثبات و آرامش منطقه شوند.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: جمهوری اسلامی ایران مصر قاسم محبعلی غرب آسیا جهان اسلام تهران و قاهره ایران و مصر غرب آسیا جهان عرب دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۱۵۷۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درخواست آمریکا از چین برای مهار ایران

به گزارش تابناک به نقل از خبرآنلاین، نشریه فارن پالیسی در مقاله ای با عنوان "چین واقعاً چقدر بر ایران اهرم دارد؟" نوشت: حتی قبل از اینکه ایران صدها هواپیما بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کند، مقامات آمریکایی از چین خواسته بودند تا از نفوذ خود برای متقاعد کردن تهران برای مهار اقدامات تحریک‌آمیز خود و گروه‌های مقاومت در سراسر خاورمیانه استفاده کند.

حمله انتقام جویانه ایران که اولین حمله مستقیم این کشور به خاک اسرائیل بود، ایالات متحده را به استفاده بیشتر از اهرم بالقوه پکن در خاورمیانه ترغیب کرده است. چین مدت‌هاست که بزرگترین شریک تجاری ایران است و مقامات ارشد ایالات متحده از جمله رئیس جمهور جو بایدن، به طور علنی از پکن خواسته‌اند تا به کنترل تهران کمک کند، به ویژه در حالی که ماه‌ها حملات گروه انصارالله در دریای سرخ که توسط ایران تشویق می‌شوند، حمل و نقل جهانی را مختل کرده است. جان آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: « حدود یک سوم از کل تجارت ایران با چین شکل می‌گیرد و این کشور به یک محافظ مهم برای منافع ایران در شورای امنیت تبدیل شده است. به نظر من چین تنها کشوری است که بیشترین توانایی را برای نفوذ بر ایران دارد، اگر بخواهد.»

با افزایش تنش بین اسرائیل و ایران، قانونگذاران آمریکا فشار را بیشتر می‌کنند. در تازه‌ترین اقدام، مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قریب به اتفاق قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین را تصویب کرد. این قانون برای هدف قرار دادن شرکت‌های چینی که نفت خام ایران را خریداری می‌کنند و در نتیجه پول را به اقتصاد ایران پمپاژ می‌کنند، طراحی شده است. این لایحه برای تصویب نهایی به سنا منتقل شده است.

جاش گوتهایمر، نماینده دموکرات کنگره گفت: «در حالی که ما اینجا هستیم، ایران از تجارت نفتی خود با چین برای آوردن درآمد ۱۵۰ میلیون دلاری در روز استفاده می‌کند. چین با واردات میلیون‌ها بشکه نفت در روز، ایران را در تجارت نگه می‌دارد و بودجه‌های مهمی را برای برنامه هایی چون توسعه موشکی و تسلیحات هسته‌ای فراهم می‌کند.

اگرچه ایالات متحده به طور فزاینده ای به دنبال چین برای تحت تأثیر قرار دادن ایران است، برخی کارشناسان هشدار می دهند که این موضوع به این سادگی ها نیست.

کمتر کشوری به اندازه چین با ایران روابط اقتصادی قابل توجهی دارد. چین برای بیش از یک دهه بزرگترین شریک تجاری ایران بوده است، یک رابطه طولانی مدت که عمدتا حول محور تجارت نفت بوده است. بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، شرکت‌های چینی واردات نفت ایران را بیش از سه برابر کردند و فروش را به بالاترین حد در ۱۰ سال اخیر رساندند.

اما روابط اقتصادی آنها به لحاظ نفوذ نابرابر است. به عنوان مثال، سال گذشته بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام ایران به چین بوده است. با این حال، چین تامین‌کنندگان بسیار دیگری فراتر از ایران دارد و عرضه تهران تنها ۱۰ درصد از کل واردات چین را تشکیل می‌دهد.

پاتریشیا کیم، یکی از همکاران موسسه بروکینگز، به فارین پالیسی گفت: پکن به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری و حامی قدرت بزرگ ایران، از کانال‌های ارتباطی ممتاز با تهران برخوردار است و بدون شک نفوذ بیشتری بر این کشور نسبت به ایالات متحده یا متحدانش دارد.

او افزود: «اگر رهبران چین تصمیم بگیرند رویکرد مداخله جویانه تری اتخاذ کنند، سخت است بگوییم که پکن چقدر می تواند تهران را مهار کند.»

ویلیام فیگوروآ، کارشناس روابط چین و ایران در دانشگاه گرونینگن هلند، گفت: در حالی که چین از نظر فروش و تجارت نفت دارای اهرمی است، استفاده از این اهرم هم از نظر سیاسی و هم از نظر لجستیکی چالش برانگیز است.

به عنوان مثال، پالایشگاه های خصوصی چین که در بازار سیاه فعالیت می کنند، به طور غیرقانونی بیشتر نفت ایران را خریداری می کنند، نه پالایشگاه های دولتی. او گفت که این پالایشگاه‌های خصوصی «به‌شدت دشوار است که کنترل شوند» و کنترل مستقیم واردات نفت ایران از چین را برای پکن چالش‌برانگیز می‌کند.

مقیاس سرمایه گذاری چینی ها در ایران که عمدتاً توسط شرکت های خصوصی هدایت می شود، همچنان یک موضوع آزاردهنده در روابط بین دو کشور است. فیگوئروا گفت که چین به طور مزمن در ایران سرمایه گذاری ناکافی کرده است، که شکایت هایی را از سوی تهران برانگیخته و بر تمایل آنها برای تن دادن به فشار چین تأثیر می گذارد.

*ترجمه: ابوالفضل خدائی